Hộp cơm bento, khay cơm bento văn phòng mới nhất

Hộp cơm bento nhật là nét riêng độc đáo trong văn hóa ẩm thực của Nhật Bản, có thể nói đấy là nét văn hóa đặc trưng mà chỉ cần nhìn không cần giới thiệu cũng biết nó xuất phát từ đất nước mặt trời mọc. Hiểu một cách ngắn gọn cơm hộp bento là cơm phần gồm có cơm, món ăn chính như thịt, cá và rau được bố trí và bày biện đẹp mắt trong hộp bento hoặc khay bento để mang theo dùng cho học sinh hay nhân viên văn phòng sao cho thuận tiện mà vẫn đảm bảo được đầy đủ chất dinh dưỡng và calo trong ngày. Chúng ta đều biết Nhật Bản là đất nước có văn hóa làm việc cường độ cao nên bổ xung chất dinh dưỡng để đáp ứng được phong cách làm việc công nghiệp như vậy thì ăn uống cần được chú ý đúng mức.

 

Đối với người Nhật khi làm bất cứ một việc gì thì perfection (duy mỹ) luôn là một điều xuất phát từ tự thân, từ văn hóa truyền thống của mình. Văn hóa ẩm thực Nhật Bản cũng kế thừa tính duy mỹ nên bao hàm sự đa dạng, cầu kỳ, tỷ mỷ, hoàn hảo. Do cuộc sống công nghiệp đòi hỏi sự tiện lợi mà vẫn phải chỉnh chu, tinh tế, đầy đủ dưỡng chất. Hộp đựng cơm bento (cơm hộp) ra đời thỏa mãn những yêu cầu kể trên.

Bento (cơm hộp) được cấu thành từ 3 thành phần chính là tinh bột, đạm và chất xơ trong đó tinh bột là từ cơm, đạm là thành phần có trong thịt, cá, hải sản và chất xơ là thành phần có trong rau củ quả. Các thành phần này được người Nhật thường chia thành 4-2-1 ( 4 phần là cơm, 2 phần là thịt cá, 1 phần là rau củ). Thành phần này ngày nay thì được thay đổi tùy biến dựa theo mỗi người sao cho vẫn đảm bảo được đầy đủ có 3 thành phần như trên, ngon miệng mà vẫn đầy đủ dưỡng chất cần thiết để đảm bảo đủ năng lượng cho cuộc sống công nghiệp với cường độ rất cao tại đất nước mặt trời mọc.

 

I. Nguồn gốc ra đời hộp cơm bento

Hộp cơm Bento ra đời vào cuối thời Kamakura (năm 1300) có nguồn gốc từ thói quen sử dụng cơm rang trong một chiếc hộp nhỏ của người Nhật. 

​Đến thời Azuchi-Momoyama (1568 đến 1600), các hộp đựng cơm bằng gỗ sơn mài bắt đầu xuất hiện, người Nhật dùng cơm bento khi ngắn hoa anh đào vào dịp lễ hanami hoặc ăn trong các bữa tiệc trà. Sang đến thời Edo

(1603 – 1867) đã có những biến thể khác của hộp bento như koshibento（腰弁当） hay ekibento（駅弁当.Đến thời Taisho (1912 – 1926), bắt đầu xuất hiện hộp cơm bento được làm bằng nhôm cùng với những phụ kiện xa hoa. Trong thời kỳ này, cơm hộp bento đã đạt được đến đỉnh cao của nghệ thuật và là một nét đặc trưng của ẩm thực cung đình.
 

Triều đại phong kiến dần suy yếu và trải qua thời kỳ chiến tranh kéo dài và sự thất bại của nước Nhật trong thế chiến thứ II hộp cơm bento không còn là thú để thưởng ngoạn, hưởng thụ, thong dong sơn thủy ngao du mà cần phải nhanh nhanh gọn, công nghiệp.

Sau này khi cuộc sống hiện đại đòi hỏi thì  cơm hộp bento trở nên phổ biến được bình dân hóa, người ta dễ dàng mua cơm bento từ nhà ga, siêu thị, cửa hàng tiện lợi dưới dạng fast food. Cũng giống như mỳ gói cuộc sống hiện đại khiến thời gian ăn uống ngày càng ít đi, tận dụng thời gian rảnh rỗi nhất có thể như di chuyển trên tàu metro hay xe bus công cộng nhưng vẫn phải đảm bảo được yếu tố ngon miệng và đầy đủ chất dinh dưỡng.

Hộp cơm bento cổ được làm từ gỗ, chạm khắc thủ công và hoàn thiện bằng bề mặt sơn mài từ bàn tay của các nghệ nhân, có những loại hộp dành riêng cho tầng lớp tinh hoa có chất liệu hoàn thiện bằng vàng, bạc, thời gian chế tác thủ công càng lâu thì càng chứng tỏ mức độ xa hoa, thể hiện đẳng cấp và giai cấp thống trị của người dùng. Sơn mài Nhật Bản được tạo thành từ tro cây thông bị đốt cháy kết hợp với dầu mè và dầu canola. Màu đỏ của sơn mài từ

nhựa cây Urushi và trộn thêm thuốc nhuộm màu đỏ để tạo nên điểm nhấn giúp tô điểm cho đồ trang trí cá nhân và các vật dụng khác. Sơn mài Nhật Bản nổi tiếng với độ bóng, độ bền, độ tinh xảo khéo léo, ngày ngay nghệ thuật sơn mài của Nhật Bản còn được giảng dạy trong các trường đại học như để lưu truyền, gìn giữ nghệ thuật truyền thống cho thế hệ tương lai.

II. Các loại hộp cơm bento nổi bật

Văn hóa ẩm thực Nhật Bản rất đa dạng và giữ được công thức truyền thống từ ngày xưa cho đến hiện đại có thể nói đây là một đặc điểm văn hóa mà thế giới rất coi trọng người dân đất nước mặt trời mọc vì văn hóa được nhiều chính trị gia, lịch sử , kinh tế, triết học… đều đồng ý là động lực quan trọng nhất giúp đất nước phát triển, tổ chức và con người đạt được thành tựu to lớn

Shokado Bento (松花堂弁当) hộp cơm bento truyền thống sử dụng chất liệu cốt gỗ với sơn mài nhật màu đen. Ngày nay, phục vụ Shokado Bento người ta sử dụng hộp cơm bằng nhựa dạng sơn mài hoặc giả gỗ có bề ngoài gần giống 100% mà giá thành rẻ và độ bền cao hơn nhiều. Sử dụng chất liệu nhựa ABS hoặc PP an toàn thực phẩm và sản xuất quy mô công nghiệp thì nhanh hơn rất nhiều so với việc làm bằng thủ công kết hợp với sơn mài truyền thống. Có thể kể đến các sản phẩm tiêu biểu mà HFs cung cấp như sau:

 

1.Hộp cơm bento A9-209

Kích thước: 365×275 mm

Trọng lượng: 1505g

2. Hộp cơm bento A9- 206

Kích thước: 380×260 mm

Trọng lượng: 1365g

3. Hộp cơm bento A9-208

Kích thước: 380×260 mm

Trọng lượng: 1365g

4. Hộp cơm bento A9-243

Kích thước: 255x255mm

Trọng lượng: 983g

Cũng lấy cảm hứng từ màu đen huyền bí của shokado bento truyền thống mà có một thế hệ máy tinh được IBM cho ra đời rất nổi tiếng lấy tên ThinkPad. Sứ kết hợp hoàn hảo từ nghệ thuật truyền thống của đất nước mặt trời mọc với công nghệ cao đến từ nước Mỹ.

Chuka Bento (中華弁当) là Bento với thức ăn được nấu theo kiểu Trung Hoa.

 

 

Makunouchi Bento (幕の内弁当) là Bento truyền thống với cơm, umeboshi (một loại dưa muối), một lát cá hồi hun khói, trứng cuộn và những món khác.

 

• Do sản phẩm bằng nhựa giả gỗ nên nếu không có va chạm thì thời gian sử dụng lâu dài vì có thể rửa nhiều lần mà không bị bay màu hay mốc, chuột cắn
• Do sản phẩm chế tạo từ nhựa PP và ABS có thể sử dụng với máy rửa bát ở nhiệt độ 60-70 độ, tuy nhiên không nên dùng với máy sấy khử khuẩn trong thời gian dài vì có thể gây ra hiện tượng re-form.
• Sản phẩm có thêm lựa chọn cho khay inner tray bên trong bằng nhựa hoặc inox 304 để phù hợp với các yêu cầu sử dụng với các công năng và môi trường khác nhau.
• Sản phẩm hộp bên ngoài màu trắng và màu xanh bệnh viện phù hợp cho các bệnh viện lớn cần phục vụ cho bệnh nhân tại những phòng điều trị tự nguyện.
• Sản phẩm hộp bento kểu đỏ đen nhưng nắp có họa tiết sơn mài bóng đẹp, dành cho khách sạn cần phục vụ bữa ăn tại phòng cho khách cao cấp.
• Sản phẩm có những style có kích thước từ nhỏ đến lớn dành để cho việc setup khẩu phần hợp lý cho khách. 

 

Sản phẩm hộp, khay cơm bento Nhật sẽ linh hoạt, sang trọng nhưng không quá đắt đỏ khi so với khay cơm inox cho dù có nắp nhựa thì trông vẫn rất phổ thông và mang tính cá thể hóa không cao. Vì vậy nhiều nhà hàng, khách sạn, trường học, bệnh viện quốc tế, …sử dụng hộp cơm bento để thay thế những khay cơm truyền thống đem lại nhiều hiệu quả thiết thực.

Hộp cơm bento gồm có 2 phần: Phần vỏ bên ngoài và phần khay chia bên trong, hai phần này tách rời nhau nên việc mua sắm bổ xung từng phần dễ dàng khi cần thay thế phần nào thì mình sẽ thay phần đấy mà không cần thay nguyên cả bộ dẫn tới lãng phí không cần thiết.

Một khẩu phần ăn để phục vụ theo kiểu Nhật và có tham khảo văn hoá vùng miền sẽ gồm 1 khay phục vụ kiểu Nhật, một hộp cơm bento, một bát súp miso, một đũa, thìa sẽ đầy đủ và rất khác biệt so với hộp com inox dạng cơm suất mà từ trước đến nay chúng ta hay sử dụng. 

Khi xuất ăn cần cá thể hoá hay nói cách khác cần chất lượng đạt đến tiêu chuẩn phục vụ trong khách sạn thì không thể mang một khay dạng inox lên mà cần phải được trưng bày vào trong sản phẩm phù hợp. Bento là sản phẩm như vậy 🙂

Các dòng sản phẩm hộp cơm hay khay cơm Bento box trên thị trường có  sản phẩm đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Việt Nam… tuỳ thuộc vào nhu cầu và ngân sách để lựa chọn sao cho phù hợp.

Trong các chất liệu thì sản phẩm làm thủ công gỗ, hoàn thiện sơn mài thuộc dòng cao cấp do đây là nhóm sản phẩm cá thể hoá dành cho nhóm khách hàng không phải số đông. Sản phẩm này nếu xuất phát từ Nhật thì sẽ có độ tinh xảo cao và giá thành sẽ cao hơn so với sản phẩm thương mại dành cho nhà hàng hay dự án.

Hộp bento có chất liệu làm bằng melamine, đây là chất liệu đã có từ lâu tuy nhiên làm bento dạng melamine hay dạng khay chia đồ ăn melamine thì mới xuất hiện gần đây do nhu cầu của khách hàng ngày càng đa dạng. Nhiều lựa chọn khay come bento hơn cho khách hàng cũng là xu hướng tất yếu.

Cũng có những trường hợp cần setup một bữa ăn kiểu Nhật thành khay, bát súp, bát nhỏ đựng đồ ăn và bát cơm. Kiểu setup này mang đến sự chỉnh chu và sang trọng tuy nhiên không thuộc về số đông. Đối với những set như thế này thì khay phục vụ đóng vai trò quan trong trong việc tổ chức, setup, định vị các món ăn ở trên khay. Vì phục vụ set ăn mang phong cách Nhật nên khay phục vụ cũng có phong cách Nhật.

Tuy nhiên việc lựa chọn mẫu mã, kích thước khay Nhật thì cần tham khảo ý kiến của Bếp Trưởng vì đây là người quyết định số lượng món ăn, cách bày biện và thói quen, kinh nghiệm đã tích lũy nên mỗi bếp trưởng sẽ có sự lựa chọn khác nhau.

Các sản phẩm khay Nhật để đựng set cơm thì có nhiều kiểu dáng, phong phú về màu sắc, chất liệu cũng đa dạng nên giá thành dao động khác nhau. Vấn đề đặt ra là lựa chọn khay nhật cho cơm bento sao cho hợp tình và hợp lý.

Các sản phầm khay cho com bento có dạng solid color và dạng vân gỗ. Khay bento dạng vân gỗ có rất nhiều ưu điểm như dễ lau rửa, không sợ ẩm mốc, chuột cắn, có giá thành hợp lý. Dạng khay vân gỗ như này rất đa dạng về vân, khó phân biệt được đâu là gỗ mà đâu là nhựa giả vân gỗ, ưu điêm nữa là giá thành rẻ hơn gỗ nhiều lần mà độ bền cao hơn nhiều lần.

Khay cơm Bento kiểu Nhật hay dạng hộp bento Nhật có trở thành xu hướng hay không thì hãy chờ xem trong thời gian tới ra sao vì nếu chỉ là một dạng trend thì sẽ nhanh chóng bùng nổ rồi sau đó sẽ đi xuống, tuy nhiên nếu là một xu hướng mang lại lợi ích có tính bền vững cao thì sẽ đi cùng với ngành dịch vụ ăn uống, hay song hành cùng với các bếp ăn trong nhà máy, khu công nghiệp.

Các mẫu hộp bento box và khay cơm bento dành riêng cho trẻ em ngày càng được chú ý, nhất là việc đi học bán trú tại các trường mầm non, trường THCS và THPT hiện nay đã trở nên phổ biến tại các trường công và trường bán công tại Việt Nam.

Các sản phẩm hộp bento bằng sơn mài mà có nguồn gốc từ Nhật bản thì bao giờ cũng được đánh giá rất cao bởi tay nghề tinh xảo và mức độ hoàn thiện hộp cơm bento, khay cơm bento khó có nơi nào có thể bì kịp.

 

Tiếp tục cập nhật